Ölüm, 'uykunun kardeşi' sayılır-Ferhat Tunc
Kalp krizi sonucu hayatını kaybeden,eşim Sevgi’nin babası ve kızım Deren’in sevgili dedesi kayın pederim Hıdır Uç’u son yolculuğuna uğurlamak için Dersim'deydim. Onu, kırk yıl önce yokluk içinde terk etmek zorunda kaldığı toprağıyla buluşturduk.
Hıdır Amcamız, '38'de Çemişgezek'e bağlı bir köyde doğduğunda, Dersim tertelesi yaşanmaktaydı; ailesi katliamla birlikte dağılmış; annesi kucağında çocuğuyla gelip Kurmeşe yerleşiyordu. Kurmeş köyünde çobanlık, ırgatlık, inşaat işçiliği ve berberlik yaparak geçimini sağlıyordu. 1970’li yılların başında Almanya’ya -birçok Dersimli gibi-işçi olarak göç ediyor.
Almanya’da ömrünün 40 yılınıçalışarak geçirdi. Yaşadığı Wiesbaden ve çevresinde son derece sevilen vesayılırdı. Wiesbaden’de bulunan evleri devrimcilerin uğrak yeriydi; o, aynızamanda devrimcilerin 'Hıdır Amcası' idi.
Kalp krizinden sonra yine de iyihaberler bekliyorduk, ama şimdi hayatının güzel yarısını geçirdiği Pertek’in Kurmeş Köyü'nde, ebedi uykusunda...
Ne var ki, Kızılderililer, ölenlerin kudret ve bilgilerini kendileriyle götürecek kadar cimri olmadıklarını düşünür.Beslememiz üzere, bizlere ilave edilen daha önemli miras olamaz.
***
Kurmeş, köklü tarihsel geçmişiyle Pertek'in en gelişmiş köylerinden. 1700’lü yılların başlarında buradan büyük bir göçün yaşandığını; önemli topluluğun Koçgiri bölgesine yerleştiği biliniyor. Koçgiri'de bu göçün neticesinde 23 Kurmeş köyünün oluştuğu da söyleniyor.
Bu arada, Kurmeş’ten göç edeninsanların küçük bir bölümü de Gümüşhane’nin Şiran İlçesi ve çevresine yerleşiyor. Ancak bu göçün dayandığı nedenler bugün bile çok bilindik değil.
Kurmeş, 1980’li yıllara kadargeçimini büyük oranda hayvancılık yaparak sağlarken; toplumsal ve siyasal gelişmelerle beraber ikinci bir göç yaşandı ve bunun hedefi daha çok siyasal ve ekonomik nedenlere dayalıydı; yolculuk bu kez Avrupa'ya idi. Avrupa’da yoğun olarak yaşayan Kurmeşliler, örgütlenerek kendi aralarındaki sosyal yardımlaşma ve dayanışmalarını da geliştirdiler. Kürt özgürlük mücadelesi ve devrimci-demokratik mücadeleye aktif katılım ve destek sağladılar.
Avrupa’da Dersim ile ilgili birçok organizasyonda Kurmeşliler yer alır. Dersim Soykırımı Davası'nın Uluslararası Ceza Mahkemesi'ne taşınmasında, HES ve Baraj karşıtı gerçekleşen sempozyum vepanellerde maddi ve manevi olarak büyük bir katkı sundular.
Doğup büyüdükleri köyleri olanKurmeş'e gönülden bağlı olduklarını köy festivalleriyle gösterdiler. Bu festivaller, Avrupa ve Türkiye’nin çeşitli yerlerinde yaşayan Kurmeşlilerin buluşmasına sahne oluyor.
Biliriz ki, en değerli anılarımız doğduğumuz topraklara ait. Dersim acı, tatlı, iyi, kötü; insana dair ne varsa bütün yaşanmışlıkların gizemli coğrafyasıdır. Dersimi gizemli bir coğrafya olmaktan çıkartacak olan kuşkusuz Dersimlilik bilinci ve kararlılığıdır. Bu bilinç, beraberinde duyarlı ve kararlı olmayı sağladı. Son yıllarda daha çok geriye dönüşlerin yaşanmasına ve dünyanın dört bir yanına savrulmuş insanlarımızın kendi topraklarına dönmesinin de yolunu açtı.
Hıdır Amcamız da, bunu fazlasıyla hakederdi. Almanya, onun ömründen tam 40 yıl çaldı. Birçok Dersimli gibi en büyük özlemi kendi köyünde, toprağında mutlu birkaç yıl daha geçirebilmekti.
Ölüm, "uykunun kardeşi"sayılır. Şimdi, en çok buna güvenmeye ihtiyacımız var. İyi uykular HıdırAmca...
