Kurmes Dernegi Resmi Web Sitesi

Dersim'de 38 katliamı anısına, toplu mezar anıtı dikilecek

70 bin insanın katledildiği Dersim'de her gün yeni bir toplu mezar gün ışığına çıkarken, Nazimiye ilçesinde aynı aileden 54 kişinin kurşuna dizildikten sonra cesetlerinin yakıldığı Remedan Vadisi'nde anıt dikilecek.

DERSİM  -  "Anıt Mezar" çalışmasına öncülük edenlerden Alman GEW Kuzey Ren Westfalye Eyaleti Temsilcisi Süleyman Ateş, "Bu vahşeti unutmayacağız, unutturmayacağız" dedi.

 

CHP'nin iktidar olduğu Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) Bakanlar Kurulu tarafından yürürlüğe konulan Şark Islah Kanunu adı altında 1937 yılında Dersim'e Askeri Harekât başlatması sonucu 70 bini aşkın sivil insanın katledilmesinin yaraları halen sarılmadı. Dersim'de hemen her vadide binlerce insanın topluca katledildiği bilinirken, Nazimiye'nin Sarıyayla (Civrak) Köyü'nde yaşayan ve bölgede Bertal Efendi olarak tanınan yurttaşın aile fertlerinden oluşan 54 kişi, önce askerlerce rehin alınarak Remedan Vadisi'nde kurşuna diziliyor ve daha sonra cenazeler ateşe veriliyor. Aralarında bir yaşlarında küçük çocukların da bulunduğu toplu katliam üzerine birçok ağıt ve besteler yazılırken, 54 kişinin yakıldığı yerde anıt yapılma kararı alındı. Alman GEW Kuzey Ren Westfalye Eyaleti Temsilcisi Süleyman Ateş, dünyanın dört bir yerinde sürgünde yaşayan Dersimliler ile dayanışma içerisine girerek, katliamların yaşandığı bölgelerde anıt mezarlar yapacaklarını söyledi.

 

'Cesetler topluca ateşe verildi'

 

54 kişiden oluşan ailenin tamamını kadın, yaşlı, çocuk demeden kurşuna dizdiklerini dile getiren Süleyman Ateş, ardından cenazelerin ateşe verildiğini belirterek, şöyle devam etti: "Olaya tanık olan büyüklerimiz anlatıyorlardı. 54 kişi, Civrak Köyü'nden Remedan Vadisi'ne kadar elleri birbirine bağla yürüyerek götürülüyorlar. Burada hepsini kurşuna dizdikten sonra tüm cenazeleri üst üste bırakılıp ateşe veriyorlar. Aralarında çok sayıda küçük çocuk da var. Dedeleri 70 yaşındaki Süleyman Ağa'yı da yürüyerek getiriyorlar. Ancak bir süre önce Bertal Efendi'ye askeri yetkililer 'Karar Ankara'dan gelmiş, hepiniz sürgüne gideceksiniz' demiş, bunlar da sürgüne gönderileceğini zannederek hiç direnmemişler."

 

'Belediyelere büyük görev düşüyor'

 

Topluca katledilen ve cesetleri yakılan 54 kişinin anısına anıt yapma kararı çevre köy ve kurumlarla aldıkları bir karar olduğunu ifade eden Ateş, şöyle konuştu: "Toplumsal belleğin yitirilmemesi için bu vadiyi 54 canın anıt mezarı olarak addediyoruz. Bu vadide onların anısına bir 'Anıt Mezar' inşa etme düşüncemiz vardı. Çevre köylerle de görüşmelerimiz devam ediyor. Proje, halkımız tarafından takdirle karşılandı. Sürgünde yaşayan ve Dersim Belediyesi'nin de desteği ile topluca katliamların olduğu yerlerde bu tür çalışmalarımız devam edecektir. Bize yapılan bu vahşeti unutmayacağız, unutturmayacağız. Yeni nesil de bize yapılan zulmün farkına varması gerekiyor. Türkiye tarihiyle yüzleşmesi için böylesi projeleri önemsiyoruz. Dersim Belediyesi'nin de bu projeye destek sunmasını önemli görüyoruz. Sadece Dersim merkezde değil, ilçelerde de dilimize, tarihimize ve kimliğimize bağlılık göstermelidir. BDP'li belediyelere büyük rol düşmektedir. Bütün Dersimlilerden tek isteğimiz, tekrardan dillerine, kültürlerine ve tarihlerine sahip çıkmalarıdır."

Topluca katledilen 54 kişi için yapılacak olan anıt mezarın önemli olduğunu belirten Dersim Belediye Başkanı Edibe Şahin de, halkın verdiği özgürlük mücadelesi sayesinde artık ecdatlarına sahip çıktıklarını kaydetti. Şahin, şöyle dedi: "Dersim'de hemen hemen her vadide topluca katliamlar yapılmıştır. Özellikle Remedan Vadisi'nde yapılacak olan anıt mezar çalışmasını önemsiyoruz, değer biçiyoruz. Artık insanlar daha cesaretli bir şekilde toplu mezarların olduğu yerleri göstermektedir. Bu da halkın verdiği özgürlük mücadelesinin sayesinde oldu. Bu yerleri ölümsüz kılmak ve bir daha unutulmamak üzere anıt mezarların yapılması önemlidir. Çünkü gelecek nesillere aktarılacak önemli nişangahlar olacaktır." DİHA

'Anıt Mezar'ın yapılması önemlidir'